Gibanica

Gibanica to wspaniałe warstwowe ciasto rodem ze Słowenii. Gibanica wywodzi się z regionu Prekmurje i jest uważana za narodowe danie Słowenii. Podaje się ją tradycyjnie podczas świąt Bożego Narodzenia, na Nowy Rok, szczególne okazje, urodziny.

Gibanica składa się z naprzemiennie ułożonych warstw maku, słodkiego sera twarogowego, orzechów włoskich i kwaśnych jabłek. Przyznaję, że nie jest to najszybsze ciasto, ale warte swojego czasu.

Do przygotowania Gibanicy będziemy potrzebować dodatkowo 2 opakowań ciasta filo po 500 g każde.

Uwaga:

Szklanka 200 ml

Blaszka 25 x 40 cm

Zaczynamy od przygotowania kruchego spodu.

Składniki na kruchy spód:

200 g (1 1/2) szklanki) mąki

100 g masła

2 łyżki kwaśnej śmietany 12%

1 szczypta soli

Przygotowanie:

Wszystkie składniki umieszczam w misce i zagniatam ciasto. Tworzę kulkę, owijam w folię i wkładam na 30 minut do lodówki. Następnie rozwałkowuję ciasto na wielkość blaszki i piekę ciasto w 180 stopniach przez 20 minut.

Teraz zabieram się za przygotowanie kolejnych warstw.

Składniki na masę makową:

400 g mielonego suchego maku

300 ml mleka

100 g (1/2 szklanki) cukru lub miodu

1 łyżeczka cukru waniliowego  

1 jajko

Przygotowanie:

Mleko zagotowuję i dosypuję do niego mak. Mieszam i odstawiam do wystygnięcia. Do wystygniętego zaparzonego maku dodaję resztę składników i wszystko dokładnie mieszam. Masę makową odstawiam i zabieram się za masę twarogową.

Składniki na masę twarogową:

1000 g mielonego twarogu

2 jajka

100 g (1/2 szklanki) cukru

1 łyżeczka cukru waniliowego

1 szczypta soli

Przygotowanie:

Wszystkie składniki umieszczam w misce i miksuję do połączenia się składników. Masę twarogową odstawiam i zabieram się za masę orzechową.

Składniki na masę orzechową:

300 g mielonych orzechów włoskich

65 g (1/3 szklanki) cukru

½ łyżki miodu

1 łyżeczka cukru waniliowego

50 ml rumu

Przygotowanie:

Wszystkie składniki umieszczam w misce i mieszam, aż składniki się połączą. Masę orzechową odstawiam i zabieram się za masę jabłkową.

Składniki na masę jabłkową:

2000 g lekko kwaśnych jabłek

100 g (1/2 szklanki) cukru

1 czubata łyżka cynamonu

1 łyżeczka cukru waniliowego

5 łyżek tartej bułki

Skórka cytrynowa lub pomarańczowa

Przygotowanie:

Jabłka myję, obieram i trę na tarce jarzynowej o dużych oczkach. Następnie odciskam nadmiar soku. Dodaję do jabłek resztę składników i dokładnie mieszam. Masę jabłkową odstawiam i zabieram się za przygotowanie ostatniej warstwy, czyli sosu śmietankowego.

Składniki na sos śmietankowy:

400 ml kwaśnej śmietany 12%

400 ml kwaśnej śmietany 18%

3 jajka

250 g masła

2 łyżki bułki tartej do podsypania

Przygotowanie:

Śmietany i jajka miksuję i odstawiam. Masło rozpuszczam i odstawiam.

Teraz mogę się zabrać za składanie Gibanicy.

Podpieczone kruche ciasto smaruję delikatnie sosem śmietankowym (sos śmietankowy musi nam wystarczyć na wszystkie warstwy, więc wykorzystamy tutaj około 1/10 sosu). Na sos śmietankowy kładę jeden blat ciasta filo. Następnie wykładam 1/2 masy makowej. Masę makową polewam kilkoma łyżkami roztopionego masła (masło musi nam wystarczyć na wszystkie warstwy, więc wykorzystamy tutaj około 1/10 na warstwę) i kilkoma łyżkami sosu śmietankowego. Na to kładę ponownie blat ciasta filo. Na filo 1/2 masy twarogowej, kilka łyżek masła i kilka łyżek sosu śmietankowego. Na to blat ciasta filo. Następnie 1/2 masy orzechowej, kilka łyżek masła, kilka łyżek sosu śmietankowego i blat ciasta filo. Ten blat ciasta filo posypuję 1 łyżką bułki tartej i dopiero teraz wykładam 1/2 masy jabłkowej, kilka łyżek masła i sosu śmietankowego.

Cały proces powtarzam. To znaczy, rozpoczynam od blatu ciasta filo i masy makowej aż po masę jabłkową. Wszystko przykrywam na koniec blatem ciasta filo, smaruję po raz ostatni masłem i sosem śmietankowym. Nakłuwam całą powierzchnię patyczkiem w kilku miejscach i wstawiam tak przygotowane ciasto do piekarnika na 75 minut, temperatura 170 stopni.

Po upieczeniu ciasto musi wystygnąć, zanim zabierzemy się za krojenie, ponieważ ciasto musi się dobrze „zsiąść”. Ciasto przechowujemy w lodówce. Można mrozić.

Gibanica podawana jest na ciepło. Przed podaniem wstawiamy kawałek Gibanicy do piekarnika i podgrzewamy w 150 stopniach przez około 20 minut. Następnie ciepłą posypujemy cukrem pudrem. Można serwować z bitą śmietaną.

Gibanica gotowa. Przyznaję, że jest trochę warstw, które wymagają delikatnej cierpliwości, ale zapewniam Was, że warto! Smacznego 🙂

Inspiracja na ciasto Gibanica pochodzi ze strony https://odprtakuhinja.delo.si/